|
Value Based Health Care is op dit moment hèt buzz-woord in de zorg. Het concept werd in 2006 geïntroduceerd door Michael Porter en Elisabeth Teisberg in hun boek ‘Redefining Health Care’ en heeft sindsdien internationaal school gemaakt. Zij pleiten ervoor om de toegevoegde waarde voor de patiënt centraal te stellen. Dus die zorg te leveren, die de patiënt het meest waardevol vindt. En dan blijkt de patiënt toch nog een stuk minder centraal te staan dan in alle mission statements wordt beloofd.
Daar werkt een op maximalisering van behandeling ingesteld zorgstelsel natuurlijk ook niet aan mee. Schoolvoorbeelden van waarde gedreven zorg, zoals ParkinsonNet van Bas Bloem, konden mede tot bloei komen, omdat ze buiten de gangbare regels om gefinancierd werden. Dat wordt inmiddels door zo ongeveer iedereen met serieuze invloed op de inrichting van ons zorgstelsel ook onderkend. Het wachten is nu op de vertaling daarvan in betere financiële prikkels. Maar de mammoettanker van de zorg valt niet zomaar bij te sturen. Echte Value Based Health Care is een voorbeeld van wat Arjo Klamer bedoelt met Value Based Economics. In zijn vorig jaar gepubliceerde boek ‘Doing the right thing’ probeert hij een ander begrippenkader te ontwikkelen, dat haaks staat op het traditionele instrumentalistische denken over de economie. Zo maakt hij een onderscheid tussen je huis en je thuis. Het eerste kan gekocht worden, het tweede niet. Dat creëer je, meestal samen met je naasten. Dat is, zullen economen zeggen, gewoon het verschil tussen ruilwaarde en gebruikswaarde. Maar de clou is, zo toont Klamer overtuigend aan, dat alles wat er echt toe doet in ons leven, niet te koop is: vriendschap, liefde, gezinsleven, gezondheid, zinvolheid, spiritualiteit. Sommige voorwaarden daarvoor zijn wel te koop. Zoals een huis om een thuis mee te creëren. Of een operatie om daarna weer te kunnen wandelen. Maar dat thuis en dat wandelen, dat is waar het echt om gaat. Een deel van die zaken, waar het echt om gaat, zijn ‘gedeelde goederen’. Het kenmerk daarvan is onder meer, dat er meer van ontstaat, door het te delen. Zoals bij vriendschap. Of zorg voor elkaar. Klamer ontwikkelt een manier van denken om erachter te komen wat echt van waarde is. Onder meer door voortdurend de vraag te stellen ‘Waar is dat goed voor?’ Uiteindelijk kom je zo bij waar het echt om gaat in het leven. Een groter huis of een beter thuis? En draagt het eerste bij aan het tweede? Ook als je daar meer voor moet werken? Die methodiek kan je ook toepassen op waarde gedreven zorg. Heeft behandeling voor deze mevrouw nog toegevoegde waarde? Waar wordt deze chronisch zieke het gelukkigste van en speelt de zorg daar wel een rol in? Dat die vragen onvoldoende gesteld worden is niet alleen een kwestie van verkeerde financiële prikkels. Ons hele wereldbeeld is inmiddels geïnfecteerd door het denken in termen van alles wat kwantificeerbaar is. Waaronder geld.
0 Comments
|